« İŞ AKDİ FESHİ -
Toplu İşten Çıkarmaya İlişkin Haksız Fesih Tazminatı Talebi
T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU
E. 1998/9-605
K. 1998/622
T. 30.9.1998
• TOPLU İŞTEN ÇIKARMAYA İLİŞKİN HAKSIZ FESİH TAZMİNATI TALEBİ ( İş Akdi Toplu İş Sözleşmesinde Belirlenen Şekle Uygun Olarak Feshedilen İşçinin )
• İŞ AKDİ TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNE UYGUN OLARAK BOZULAN İŞÇİ ( Toplu İşten Çıkarmaya İlişkin Haksız Fesih Tazminatı Talebi )
• YILLIK ÜCRETLİ İZİN PARASI TALEBİ ( Yıllık Ücretli İzin Süresinin Tesbiti )
• ÜCRETLİ İZİN PARASI TALEBİ ( Yıllık Ücretli İzin Süresinin Tesbiti )
1475/m.17
ÖZET : İş akdinin feshi, işyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesinin öngördüğü şekilde disiplin kurulundan geçirilerek yapılmıştır. Bu durumda toplu işten çıkarma ile ilgili haksız fesih tazminatının hüküm altına alınması hatalıdır.
DAVA : Taraflar arasındaki "ihbar, kıdem tazminatı, alacak, haksız fesih tazminatı" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Adana 2. İş Mahkemesi'nce davanın kısmen kabulüne dair verilen 5.12.1997 tarih ve 1997/678 E., 806 sayılı Karar'ın incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin 31.3.1998 tarih ve 1998/11-6186 sayılı ilamı ile; ( ... 1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm temyiz itirazları ile davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Yıllık ücretli izin alacağının yönetmeliğin 70. maddesi uyarınca 30 gün üzerinden hesap edilmesi gerekir. Yönetmelik 1475 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre izin hakkının verilmesini öngörmüştür ki, anılan kanunun 52. maddenin son fıkrasına göre iznini işyerinin bulunduğu yerden başka yerde geçirecek olanlara gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere ücretsiz izin verilebilmesi öngörülmüştür. Bu bakımdan yolda geçen sürelerden bahisle 34 gün üzerinden izin alacağına hüküm kurulması isabetsizdir.
3- Dosyadaki bilgi ve belgelere göre fesih işleminin işyerinde uygulanmakta olan Toplu İş Sözleşmesi'nin öngördüğü şekilde disiplin kurulundan geçirildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda toplu işten çıkarma ile ilgili haksız fesih tazminatının hüküm altına alınması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir... ) gerekçesiyle bozularak, dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Temyiz Eden: Davalı vekili.
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve direnme kararının verildiği tarih itibariyle HUMK 2494 sayılı yasa ile değişik 438/II. fıkrası hükmü gereğince duruşma isteğinin reddine karar verilip, dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle,
1- Yıllık ücretli izin süresi yönetmeliğin 70. maddesi uyarınca işyerinde bir yıl çalışmış olmak koşulu ile 30 iş günüdür. İşçinin işyerinde çalışırken 6 iş günü çalışıp, yedinci günü hafta tatili olduğundan, işyerinde çalışmakta olan işçinin hafta tatili ücreti istemesi doğal ise de; iş akdinin feshinden sonra artık hafta tatili ücreti istenemez. Bu nedenle yıllık ücretli izin alacağının hesabında hafta tatilinin de dahil edilmek suretiyle yıllık ücretli iznin 30 gün yerine 34 gün olarak hesabı usul ve yasaya aykırıdır. O halde Özel Daire'nin bu yöne ilişkin bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
2- Davalı işverenin ekonomik darboğazın aşılması nedeniyle iş gücünü azaltmak amacıyla ve disiplin kurulundan geçirilerek iş akdini feshetmesine; davacının savunmasının alınmamış olması ve disiplin kurulu kararının davacıya tebliğ edilmemesinin sonuca etkili bulunmamasına göre, toplu işten çıkarma ile ilgili haksız fesih tazminatına hükmolunması da bozmayı gerektirir. Bu nedenle Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı HUMK'nin 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 30.9.1998 tarihinde, oybirliği ile karar verildi.