« ESER SÖZLEŞMESİ   - İş Bedelinin Tespiti

T.C.

YARGITAY

15. HUKUK DAİRESİ

E. 2007/2946

K. 2008/2380

T. 11.4.2008

• ESER SÖZLEŞMESİ ( Parça Parça Teslim Edilen Eser/Her Parçanın Bedelinin Teslim Edildiği Zamanda Ödeneceği - Eser Tesliminin Maddi Olay Niteliğinde Olduğu/Tanık Dinletilebileceği )

• ESERİN PARÇA PARÇA TESLİMİ ( Parça Teslim Edildikçe Bedelinin Ödenmesi Kararlaştırılmış İse Her Parçanın Bedelinin Teslim Edildiği Zamanda Ödeneceği - Ödenmeyen İş Bedelinin Tahsili İstemi )

• İŞ BEDELİNİN TAHSİLİ İSTEMİ ( Parça Parça Teslim Edildikçe Bedelinin Ödenmesi Kararlaştırılmış İse Her Parçanın Bedelinin Teslim Edildiği Zamanda Ödeneceği - Tanık Dinletilebileceği )

• TANIK DELİLİ ( Eser Tesliminin Maddi Olay Niteliğinde Olduğu/Tanık Dinletilebileceği - Parça Parça Teslimi Kararlaştırılan Eser Sözleşmesi )

• İŞ BEDELİNİN TESPİTİ ( Eser Sözleşmesi - Hak Edilen İş Bedeli Tutarı İşin Yapıldığı Zamandaki Serbest Piyasa Rayiçlerine Göre Bilirkişi Marifetiyle Belirleneceği )

818/m.355, 364

ÖZET : Dava, yanlar arasında sözlü olarak yapıldığı ileri sürülen eser sözleşmesine dayalı olarak açılmış olup; ödenmeyen iş bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Davalılar iş sahibi; davacı yüklenicidir. Yapılan şey, parça parça teslim edildikçe bedelinin ödenmesi kararlaştırılmış ise, her parçanın bedeli, onun teslimi zamanında ödenmek gerekir. Eserin teslimi maddi olay niteliğinde olduğundan her türlü yasal delille ve bu kapsamda "tanık delili ile" de davacı yüklenici tarafından kanıtlanabilir. Bedeli uyuşmazlık konusu işin, tamamen ya da kısmen yüklenici davacı tarafından davalı iş sahiplerine teslim edilmiş olduğunun davacı yanca kanıtlanmış olması durumunda da; yanlar arasında iş bedelinden kaynaklanan uyuşmazlık bulunduğundan uzman bilirkişi ya da bilirkişi kurulu aracılığıyla yaptırılacak inceleme ile hak edilen iş bedeli tutarı işin yapıldığı zamandaki serbest piyasa rayiçlerine göre belirlenmeli ve varılacak sonuca göre mahkemece uyuşmazlığın esası hakkında bir karar verilmelidir.

DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2- Dava, yanlar arasında "sözlü" olarak yapıldığı ileri sürülen eser sözleşmesine dayalı olarak açılmış olup; ödenmeyen iş bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Davada, 2001 yılı ve 2002 yılının Ocak, Şubat, Mart, Nisan ayları içinde davalılarca davacıya yaptırılan silahlara siyah krom ve altın kaplamaları işinin bedeli olan 11.585,00 YTL.nin ödenmediği ileri sürülerek davalıdan tahsili istenmektedir.

Davalılar vekili, cevap dilekçesinde davacının en son almış olduğu silah gövdelerini davalılara teslim etmediğini ve kendisinde kaldığını; işi yaparak davalılara teslim ettiğini davacının kanıtlaması gerektiğini, yapılmayan iş bedelinin istenemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, yapılan işlerin yazılı delille davacı tarafından ispat edilmediği gerekçesiyle dava reddedilmiş ve verilen karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.

Yanlar arasında "silah kaplaması" işinin yapılmasına yönelik olarak sözlü eser sözleşmesi yapıldığı çekişmesizdir. Davalılar iş sahibi; davacı yüklenicidir. Borçlar Kanunu'nun 364. maddesi hükmü gereğince, işin bedeli sözleşmede başka bir düzenleme yok ise, teslim zamanında ödenir. Yapılan şey, parça parça teslim edildikçe bedelinin ödenmesi kararlaştırılmış ise, her parçanın bedeli, onun teslimi zamanında ödenmek gerekir. Eserin teslimi "maddi olay" niteliğinde olduğundan her türlü yasal delille ve bu kapsamda "tanık delili ile" de davacı yüklenici tarafından kanıtlanabilir. Az yukarıda açıklandığı üzere, yanlar arasında akdi ilişkinin kurulduğu davalılarca da ikrar edilmiş olduğuna göre; davacı, Borçlar Kanunu'nun 364. maddesi gereğince imalini yüklendiği eseri yaptığını ve davalılara teslim ettiğini ve bedelinin istenebilir olduğunu öncelikle kanıtlamakla yükümlüdür. Somut olayda, davacı tanıkları işlerin yapılarak davalıya teslim edilmiş olduğu yönünde bilgi vermiş iseler de; ne miktar işin yapılarak teslim edildiği somut olarak saptanamamaktadır. O halde, davalı tarafın açıklamaları ve gerekirse davalı gerçek kişi ile davalı şirketi temsile yetkili kişi ya da kişiler çağırılarak davacı ile birlikte HUMK.nun 213. maddesi hükmü gereğince ne miktar silahın davalı tarafından davacıya teslim olunduğu hususunda bilgilerinin alınması ve işin yapılarak iş sahibi davalılara teslim edilip edilmediğinin kanıtlanmasına yönelik olarak da davacı tarafça sunulan ve sunulacak delillerle, davalılarsa sunulan ya da sunulacak olan deliller birlikte değerlendirilerek, iş sahibine teslim edilen ve bedeli uyuşmazlık konusu olan imalatın bulunup bulunmadığının saptanması gerekir.

Bedeli uyuşmazlık konusu işin, tamamen ya da kısmen yüklenici davacı tarafından davalı iş sahiplerine teslim edilmiş olduğunun davacı yanca kanıtlanmış olması durumunda da; yanlar arasında iş bedelinden kaynaklanan uyuşmazlık bulunduğundan uzman bilirkişi ya da bilirkişi kurulu aracılığıyla yaptırılacak inceleme ile Borçlar Kanunu'nun 366. maddesi hükmünde öngörülen yasal yöntemle hak edilen iş bedeli tutarı işin yapıldığı zamandaki serbest piyasa rayiçlerine göre belirlenmeli ve varılacak sonuca göre mahkemece uyuşmazlığın esası hakkında bir karar verilmelidir.

Eksik soruşturma sonucu verilen karar, açıklanan sebeplerle bozulmalıdır.

SONUÇ : Yukarıda ( 1. ) bentte belirtilen nedenle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine; ( 2. ) bentte açıklanan sebeplerle diğer temyiz itirazlarının kabulüne ve kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 11.04.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.